Door Berber Verpoest (Klasse)

Voor directeur Lotte De Wagter is een lege klas of een verlaten speelplaats vooral een gemiste kans. In haar ‘brede’ school in hartje Brussel is er daarom altijd leven. Elke dag van het jaar deelt ze het gebouw met lokale organisaties. “Zo halen we de buurt binnen én we trekken zelf voortdurend de stad in.” Kijk in de video hoe de school als brug leerlingen extra kansen biedt.

Als Lotte rond 8 uur de school binnenwandelt, zijn de begeleiders van IBO De Buiteling al spelletjes aan het spelen met de vroegste vogels. En tot lang na ze vertrokken is, ontdekken leerlingen er hun talenten. “Je kan hier onder andere naar de circusschool, kunstacademie, boksclub of jeugdbeweging. En dat is slechts een greep uit het aanbod. Tussen 7 uur ’s ochtends en 22 uur ’s avonds is er leven. Elke dag van het jaar zijn we open, ook in de vakantie”, zegt ze trots.

Brussel in het klein

Lotte De Wagter: “Brussel is een ‘dense’ stad. Kinderen groeien op met weinig ruimte en lang niet iedereen vindt de weg naar buitenschoolse activiteiten. Het bruist hier nochtans van de creatieve organisaties maar ook zij kampen met plaatsgebrek. Als school kunnen we de brug slaan naar de buurt door onze lokalen aan te bieden na de schooluren én we kunnen onze leerling meer kansen bieden om zich breed te ontwikkelen. Dat is precies wat we als school willen doen. Als onze leerlingen en de buurt groeien, plukken we daar als school ook de vruchten van. We zijn geen eiland.” 

“De Kleurdoos ligt in hartje Brussel, geklemd tussen de hippe Dansaertstraat en ‘Les cinq blocs’, 5 uitgeleefde sociale woonblokken die hoog boven de school uittorenen. Kinderen van beide kanten lopen hier school. Samen vormen ze een mengelmoes van sociale en culturele achtergronden: Brussel in het klein.”

“Net als in het grote Brussel gaat samenleven niet vanzelf. Voor je het weet leef je naast elkaar, elk in de eigen bubbel, terwijl de kracht van diversiteit net in de ontmoeting zit. Een leerling die hier een nieuwe passie ontdekt en zich zo sterker identificeert met de school. Een groepje ouders dat een huiswerkklas uit de grond stampt voor leerlingen die het op eigen houtje misschien niet redden. Een leraar die zijn klas op ontdekkingstocht neemt door de stad. Die ontmoetingen willen we zo veel mogelijk faciliteren want zo creëren we kansen.”

Van voor directeur Lotte aankomt tot lang na ze vertrokken is, is er leven op school

Hard labeur

Lotte De Wagter: “Gaandeweg hebben we een indrukwekkend netwerk opgebouwd van partners op en rond de school. Het lijkt haast vanzelfsprekend maar mensen onderschatten dat een brede school elke dag hard werken is: voortdurend afstemmen met onze partners, nieuwe aanvragen evalueren, de vinger aan de pols houden bij ouders en leerlingen …”

“Onvermijdelijk gaan er ook dingen kapot of verloren. Het gebeurt zelden, zeker als je bedenkt hoe intensief onze gebouwen gebruikt worden, maar als er iets misloopt, verwacht ik dat de gebruikers mij dat altijd te melden. Er is immers niets zo frustrerend voor een leraar als aankomen in een klaslokaal dat overhoop ligt of waar dingen ontbreken. Met goede afspraken en vertrouwen kom je een heel eind. Maar als ik merk dat een van die twee ontbreekt, ben ik niet te beroerd om de samenwerking stop te zetten.”

“Als directeur kan je onmogelijk alles micromanagen. Ik heb leren loslaten en ik heb het geluk om goed omringd te zijn. Ik kan rekenen op een geëngageerd lerarenkorps dat onze visie elke dag in de praktijk brengt en ook kritisch durft te zijn als we op onze limieten botsen.” 

“We krijgen ook steun van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC). Zo kunnen we Lore inschakelen, mijn bredeschoolcoördinator. Ze is de spin in het web, de brug tussen de partners en de school. Ze heeft een enorme feeling om de juiste mensen met elkaar in contact te brengen. Zonder haar zou De Kleurdoos niet de school zijn die ze vandaag is.”

Open Dromen

Lotte De Wagter: “Vroeger werd de school vaak gebruikt als shortcut om van ‘Les cinq blocs’ naar het centrum door te steken of omgekeerd. Sinds de aanslagen in Brussel hebben we de beveiliging moeten verhogen en is de doorgang afgesloten. Die openheid en vrijblijvendheid wil ik graag terug.”

“Ik vond inspiratie op vakantie in Berlijn. Scholen stellen er hun tuinen en speelplaats open als park. Het was fantastisch om daar met mijn kleintjes in rond te hangen, zonder het gevoel te hebben dat ik op iemand anders terrein zat. Dat moeten we meer doen: gewoon de deuren openen en mensen de ruimte bieden.”

Met goede afspraken en vertrouwen kom je een heel eind

Lotte ziet het al voor zich: een groene speelplaats voor de buurt. Maar dromen doet ze nooit alleen. Elke stap overlegt ze met buurtbewoners, ouders en partners. Eetbare planten, een insectenhotel … hun ideeën geven de plannen mee vorm. Samen staan ze in voor het onderhoud.

Lotte De Wagter: “Is de nood in Brussel groot? Absoluut! Maar Vlaanderen heeft evenzeer baat bij scholen die de buurt uitnodigen. Wat is het jammer om voor of na mijn werkdag langs de school van mijn kinderen te rijden en steeds voor gesloten deuren te staan. Hoeveel organisaties zouden er niet staan springen om hun mooie infrastructuur te mogen gebruiken?”

“Elke school werkt anders. Wat wij hier doen kan je niet zomaar copy-pasten. Het begint met het besef dat een school zoveel meer is dan de plek waar kinderen les volgen. Durf loslaten en erop vertrouwen dat anderen evenveel zorg zullen dragen voor je gebouw. En gebruik wat er om je heen aanwezig is.”